Reverb Nedir ? Nasıl Kullanılır ?

Merhaba arkadaşlar Reverb bir effect türüdür.Örnek vermek gerekirse boş bir salonda iken sesimizin akustik bir biçimde kulağımıza yansımasıdır.Reverb effecti eskilerde özel tasarlanmış odalarda gerçekçi olarak uygulanırken günümüzde ise, artık software yani yazılımsal olarak pluginlerle (eklentilerle) sağlanmaktadır.

Reverb effect'inin köküne indiğimizde bu effect'in ortamın m2'sinden  tutunda duvarlarının neyle kaplı olduğuna, yerde halının olup olmadığına kısacası ortamın nasıl bir yer olduğuna bağlıdır.Yani özetle reverb effect'i öyle bir effect ki ortamdaki ufacık bir değişiklik bile akustiği değiştirebilecek niteliktedir.

Bir reverb plugininde birkaç özelliğin bulunduğunu görürüz.Bu ortamın m2, decay yani efecctin süresi geri kalan diğer özellikler ise bu iki özelliği bağdaştırır.

Aşağıdaki videoda basit bir reverb affecti uygulaması var...Videoyu izleyerek konuyu kavrayabilirsiniz...

EQ Nedir ? Nasıl Kullanılır ?

EQ kullanırken genel olarak 6 önemli ses frekans aralığına dikkat etmeliyiz:

» Alçak Bas sesler 16hz ve 60hz aralığıdır. Bu aralıktaki sesleri duymaktan çok hissederiz. Bu aralıktaki seslerin çok yüksek olması genel sesin daha bulanık duyulmasına neden olur.

» Bas sesler 60hz ve 250hz aralığındadır ve şarkının önemli ritim partisyonlarım içerir. Bu frekans aralığını artırıp azaltarak şarkımızın daha dolu veya zayıf duyulmasını sağlarız. Fazla artırırsak şarkımız da boom sesleri ortalığı kaplar.

» Orta sesler 250hz ve 2000hz aralığındadır. Bu aralık birçok müzik enstrümanının alçak harmoni seslerini içerir.

» Üst Orta sesler 2khz ve 4khz aralığıdır. Bu aralığın fazla artırılması dinleyicilerde rahatsızlık yaratır. Bebek ağlaması bu aralıktadır ve genelde kimse bebek ağlama sesini sevmez.

» Parlaklık 4khz ve 6khz aralığıdır. Şarkımızın daha net ve önde duyulmasını bu aralıktan ayarlarız. 5khz de 5db'lik bir artış şarkının tümünde 3db'lik bir gain artışı sağlar. 5khz de gain'i kısarsak şarkımız daha uzaktan geliyormuş hissi yaratır.

» Üst Tiz 6khz ve 16khz aralığıdır. Sesin parlaklık ve temiz duyum hissini buradan ayarlarız.

Vocal (solist): EQ uygulanması en zor seslerden biridir. Herkes koto veya zurnanın sesini bilmeyebilir. Fakat hemen herkes vokal'de (insan sesinde) bir gariplik varsa bunu hemen sezer. Bunun sebebi kulağımızın insan sesine çok duyarlı olmasıdır ve onu çok iyi tanımasıdır. Parlaklık için 5khz , "s" sesler için 7.5-10khz, boom sesler için 200-240hz ve 120hz sesin doygunluğu için kullanılan frekanslardır.

Bas: Bize problem yaratan enstrümanlardan bir tanesidir. Bas sesi bir oktav içersinde kullanılıyor ise; bu bas sesini tonlamak kolay olmakla beraber, eğer bas iki ve daha fazla oktav kullanıyor ise; daha dikkatli olmamızı gerektirir. Bas enstrümanında oktavlar arası ses rengi değişikliği diğer enstrümanlardan daha fazladır. Keskinlik için 0,7 -1 khz, alt baslar için 60-80hz ve tel gürültüsü için 2,5khz

Akustik Gitar: Yeni teller kullanıp, mikrofonumuzu da dikkatlice yerleştirirsek (ses deliğinden köprüye bakacak şekilde) fazla bir problemle karşılaşmayız. Hacim için 240hz, netlik için 2,5khz-3,75khz-5khz. Bas teller için 80-120hz

Elektro Gitar: Kullandığınız manyeto, gitar ve amfi/hoparlör ilişkisini doğru seçmeniz gereken bir enstrümandır. Çok iyi bir gitar, kötü amfi/hoparlör istediğiniz büyük, derin ve yüzünüzde patlayan gitar tonunu yakalamanızda sizi oldukça uğraştıracaktır. Hacim 240hz, keskinlik 3-5khz

Piyano: Sesini birçoğumuz yakından duyma şansına pek sık ulaşamadığımızdan ev stüdyolarında piyano tonlarken biraz tahmini davranır, elimizde mevcut ise bir CD dinleyerek nasıl ton-landığı hakkında bilgi edinmeye çalışırız. 2-4khz arası piyano için güzel ton yaratmanıza yardımcı olacaktır. Piyanonun sesi hala net ve temiz gelmiyorsa 150-500hz arasını biraz kısabilirsiniz. "Honky-tonk" ses elde etmek için dar bir 'Q'ile 2,5khz civarına yükseltin.

Davul: Davul ve bas müzik içersinde beraber çalışması gereken birbirini tamamlayan seslerdir ve her ikisini de uyum içerisinde çalışacak şekilde tonlamalıyız.

•Kik: Keskinlik 2,5khz, derinlik ve bas 60-80hz.

•Trampet: Doygunluk 150-300hz, keskinlik 5khz.

•Toms: Keskinlik 5khz, doygunluk 240hz.

•HiHat ve Ziller: Parlaklık 7,5-lOkhz "gong" tipi ses için 200hz. Perküsyonlar: Tek başlarına tonlan-dıklarında çok güzel ses elde ettdiği-miz fakat miks'in içinde kaybolan cinsten enstrümanlardandır. Onları en güzel tonlamanın yolu, diğer enstrümanlar da çalarken miks'in içinde tonlamaktır.

Synth: Synth'leri tonlarken diğer enstrümanlara da yer bırakmayı unutmayın. Özellikle "pad" sesler bütün ses spektrumunu kaplar. HPF, LPF'ler kullanarak gerekli olmayan frekanslardan kurtulmanız ve parametrik EQ ile daha detaylı tonlamanız size diğer enstrümanlara da yer bırakmanızda kolaylık sağlamış olur.

Loops: Genelde proses edilmiş olarak bizlere ulaşır. Tonu miks içinde uygun gelmiyorsa kullandığımız "loop" çeşidine göre EQ uygulayabiliriz.

Brass: Parlaklık için 5khz ve üstünü kullanırız. Bu çok parlak gelirse 3,5khz de oynamalar yapabilirsiniz 1-2khz civarını biraz keserseniz kulağınızda da bir rahatlama olduğunu hissedeceksiniz.

Yaylılar: Yaylılar solo ise 250hz doygunluk ve 7-10khz arası keskinlik için kullanırız. Yaylıları "pad" ses olarak kullanıyorsanız daha dikkatli olmalısınız. (Bknz Synth)

Yukarıda verdiğimiz EQ değerleri yaklaşık değerlerdir, istenilen sonucu alabilmek için verilen değerler üzerinde oynamalar yapmanız gerekebilir. EQ kullandığımızda sesin seviyesi de değişmektedir (artar/azalır). Bu yüzden EQ kullandığımızda bunu "com-pansate etmek" için "gain/fader" ilişkisini kullanmalıyız.